Azərlotereya: şəffaflıq yoxdur, ictimai nəzarət imkanları qadağandır - ARAŞDIRMA
Şübhəli maliyyə hesabatları və vergi ödənişləri
“Azərlotereya” ASC 2023-cü il üçün maliyyə hesabatını təqdim edərək, satışdan 260,96 milyon manat gəlir əldə etdiyini və 63,2 milyon manat vergi ödədiyini açıqlayıb. Şirkətin xalis mənfəəti isə 35,8 milyon manat təşkil edib.
Gundeminfo.az hesab edir ki, bu rəqəmlər müsbət göstəricilər olsa da, maliyyə hesabatlarının ictimaiyyətə tam və detallı şəkildə təqdim olunmaması şəffaflıq baxımından suallar doğurur. Maliyyə hesabatlarının yalnız ümumi göstəricilərlə məhdudlaşması, ictimai nəzarətin həyata keçirilməsini çətinləşdirir.
Uduş fondu və qanunvericilik tələbləri
Azərbaycan Respublikasının “Lotereyalar haqqında” qanununun 6.5-ci maddəsinə əsasən, ani lotereyaların uduş fondu buraxılmış lotereya biletlərinin ümumi məbləğinin 50%-dən az olmamalıdır. “Azərlotereya” bu tələbi aşaraq, bəzi ani lotereyalarda uduş fondunu 63-68% səviyyəsində saxlayır.
Məsələn, “Tap, Qazan! 4” ani lotereyasında uduş fondu 63,5% təşkil edir. Lakin bu göstəricilər yalnız seçilmiş lotereyalar üçün açıqlanır və bütün məhsullar üzrə ümumi uduş fondu barədə məlumatlar ictimaiyyətə təqdim olunmur. Bu da şəffaflıq və ictimai etimad baxımından suallar yaradır.
İctimai yerlərdə lotereya satışlarının tənzimlənməsi
Beynəlxalq təcrübədə, ictimai yerlərdə lotereya satışları ciddi şəkildə tənzimlənir. Məsələn, bir çox ölkələrdə lotereya biletlərinin satış nöqtələri lisenziyalaşdırılır və yaş məhdudiyyətləri tətbiq olunur. Bəzi hallarda isə lotereya satışları yalnız onlayn platformalar vasitəsilə həyata keçirilir.
Azərbaycanda isə lotereya biletləri geniş şəkildə, demək olar ki, hər yerdə satılır. Bu, xüsusilə gənclər və həssas qruplar arasında qumar oyunlarına marağın artmasına səbəb ola bilər. İctimai yerlərdə lotereya satışlarının tənzimlənməsi və nəzarətin gücləndirilməsi, ictimai sağlamlıq və sosial rifah baxımından vacibdir.
“Azərlotereya” ASC-nin maliyyə göstəriciləri və uduş fondları barədə bəzi məlumatlar açıqlansa da, ümumi şəffaflıq və ictimai nəzarət baxımından çatışmazlıqlar mövcuddur. Maliyyə hesabatlarının daha detallı və açıq şəkildə təqdim olunması, bütün lotereya məhsulları üzrə uduş fondlarının açıqlanması və ictimai yerlərdə lotereya satışlarının tənzimlənməsi istiqamətində addımlar atılmalıdır.
Bu tədbirlər, həm ictimai etimadın artırılmasına, həm də qumar oyunlarının mənfi sosial təsirlərinin azaldılmasına xidmət edəcəkdir.
Gundeminfo Analitik Mərkəzi
